Unieważnienie małżeństwa w procesie cywilnym.
Sądowe zwyczaje. Słów kilka o etykiecie podczas rozprawy rozwodowej.
28 stycznia 2021
Alimenty na pełnoletnie dziecko. Do którego momentu rodzic musi je płacić?
24 lutego 2021Jeżeli związek małżeński został wadliwie zawarty, obowiązujące prawo przewiduje możliwość unieważnienia małżeństwa. Aby tego dokonać, muszą zostać spełnione określone warunki, tj:
- podstawa do unieważnienia małżeństwa musi być jedną z wymienionych w przepisach,
- pozew w takiej sprawie, musi zostać złożony w stosownym terminie.
Przepisy przewidują możliwość unieważnienia związku małżeńskiego, gdy narzeczona/narzeczony, w chwili zawarcia małżeństwa:
1) miał mniej niż 18 lat,
2) był całkowicie ubezwłasnowolniony (czyli niezdolny do podejmowania świadomych decyzji)
3) pozostawał w innym związku małżeńskim.
Dopuszczalny i uzasadniony będzie także, terminowo złożony, pozew o unieważnienie małżeństwa gdy:
4) narzeczonych, w chwili zawarcia małżeństwa łączył stosunek pokrewieństwa w linii prostej (czyli np. dziadek z wnuczką lub rodzeństwo) lub stosunek przysposobienia,
5) narzeczonych, w chwili zawarcia małżeństwa łączył stosunek powinowactwa (czyli np. teść z synową lub teściowa z zięciem – pamiętać bowiem należy że więzi te trwają nawet gdy małżeństwo zostaje zakończone przez śmierć lub przez rozwód!),
6) przy zawarciu małżeństwa któreś z narzeczonych pozostawało w błędzie albo wystąpiły wady oświadczenia woli (to znaczy osoba zawierająca związek małżeński nie była świadoma, o jaką czynność prawną chodzi.),
7) narzeczony/narzeczona w chwili zawarcia małżeństwa, był/była chora psychicznie.
Zatrzymajmy się na chwilę przy przesłance choroby psychicznej.
Choroba psychiczna to nie to samo co zaburzenie psychiczne.
Unieważnienie małżeństwa może nastąpić tylko w przypadku choroby psychicznej albo niedorozwoju, ale nie np. z powodu innych zaburzeń psychicznych/osobowościowych (np. borderline). Nie każda choroba psychiczna uzasadnia unieważnienie małżeństwa.
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego, „jedynie choroba, która zagraża małżeństwu lub zdrowiu przyszłego potomstwa małżonków, może być podstawą do unieważnienia małżeństwa”.
Jak zatem stwierdzić czy dana choroba psychiczna świeżoupieczonego małżonka może być przyczyną unieważnienia zawartego przez strony małżeństwa?
Z pomocą przychodzą biegli sądowi.
W razie wątpliwości co do tego czy schorzenie psychiczne męża/żony może być podstawą do unieważnienia związku małżeńskiego, sąd dopuszcza dowód z opinii biegłego lekarza psychiatry. Biegły tej specjalizacji, ocenia czy w momencie zawierania ślubu małżonek/małżonka była/był w stanie podjąć świadomą decyzję.
Krótki termin na wszczęcie postępowania
Warto wiedzieć, że termin na żądanie unieważnienia małżeństwa nie jest długi. To 6 miesięcy od ustania stanu od wykrycia choroby psychicznej/ od ustania stanu wyłączającego świadome wyrażenie woli/ wykrycia błędu.
Przy czym, z pozwem w takiej sprawie nie można wystąpić po upływie 3 lat od zawarcia małżeństwa.
Jeżeli masz pytania, dotyczące Twojej sytuacji prawnej, napisz lub zadzwoń do mnie. Dane kontaktowe znajdziesz na w zakładce "Kontakt".
