Władza rodzicielska – kiedy można jej pozbawić?
Od czego uzależniona jest kwota alimentów?
12 sierpnia 2018
Powrót do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa
2 grudnia 2018Władza rodzicielska to nie tylko prawa, ale przede wszystkim obowiązki rodzica względem dziecka. Oznacza ona, w szczególności, obowiązek wychowania dziecka, a także sprawowania opieki nad nim oraz jego majątkiem. Jeśli rodzic zaniedbuje dziecko lub je krzywdzi, sąd może mu władzę rodzicielską odebrać.
Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy przewiduje trzy rodzaje przyczyn pozbawienia władzy rodzicielskiej:
- Niemożność wykonywania władzy rodzicielskiej z powodu trwałej przeszkody (np. gdy rodzic zaginął, odbywa długą karę pozbawienia wolności, jest przewlekle chory, wyjechał za granicę na stałe)
- Nadużywanie władzy rodzicielskiej (np. gdy rodzice nadmiernie karcą dziecko, wykorzystują seksualnie)
- Rażące zaniedbywanie przez rodzica obowiązków względem dziecka
Ostatnia przyczyna pozbawienia władzy rodzicielskiej jest statystycznie najczęstszą podstawą ingerencji sądów rodzinnych we władzę rodzicielską nad małoletnimi. Sąd rodzinny może pozbawić rodziców władzy nad dzieckiem gdy swoim zachowaniem rodzice krzywdzą małoletnich. Co to znaczy?
Kodeks rodzinny nie zawiera zamkniętego katalogu przypadków które można nazwać „naruszeniem dobra dziecka”. Kształtuje to praktyka sądów rodzinnych w Polsce.
Z orzecznictwa sądowego w tym zakresie wynika, że z pewnością można mówić o rażącym zaniedbywaniu obowiązków względem dziecka gdy rodzic:
- celowo i uporczywie nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego względem dziecka,
- długotrwale nie interesuje się dzieckiem,
- uporczywie utrudnia drugiemu rodzicowi podejmowanie decyzji dotyczących dziecka.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej może dotyczyć obojga rodziców lub może zostać orzeczone tylko w stosunku do jednego z nich. Co jednak istotne, rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej w dalszym ciągu obowiązany jest do płacenia alimentów na rzecz dziecka. Dziecko zachowuje z kolei prawo do dziedziczenia po takim rodzicu.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest ogromną ingerencją sądu rodzinnego w prawa rodzica do decydowania o losach dziecka. Rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nie ma prawa uczestniczyć w wychowaniu dziecka ani zarządzać jego majątkiem. Osoba, której odebrano władzę nad dzieckiem nie może podejmować żadnych kluczowych decyzji dotyczących dziecka (np. dotyczących wyboru szkoły czy związanych z leczeniem).
Z mojej praktyki adwokackiej wiem, że sądy rodzinne podchodzą do tych spraw z dużą uwagą i wnikliwością. Inicjując wniosek w takiej sprawie należy pamiętać aby mierzyć siły na zamiary. Jak w każdej sprawie sądowej - ważne są dowody.
Jeżeli chcesz omówić ze mną swoją sprawę, zapraszam na spotkanie.
